Cumhuriyet döneminde “Türkçülük Akımının” Ziya Gökalp’tan sonraki gerçek öncüsü, Atsız Beğ olmuştur.
O; bunu, Türkiyat Enstitüsü asistanlığı sırasında, derinlemesine incelemiş ve Türk tarihinin zaman içindeki akışının gerçeklerine dayanarak, 15 Mayıs 1931’den 5 Ekim 1932’ye kadar çıkarmış olduğu ATSIZ MECMUA’da işlemiş ve daha da berraklığa kavuşturmuştur.
Sonraları; Edirne Erkek Lisesi’ndeki Edebiyat ve Türk Edebiyatı Tarihi öğretmenliği sırasında 5 Kasım 1933’ten 16 Temmuz 1934’e kadar çıkardığı “ORHUN MECMUASI” ile de, bu akıma, ayrıca bir zindelik kazandırmıştır,
ORHUN’un 1. sayısında (Türk Tarihine Bakış Tarzımız Yanlıştır) giriş yazısı ile (Türk Tarihî Üzerinde Toplamalar) adlı eserini de tefrika etmeye başlamıştır. Böylece Hoca; o zamana kadar liselerde okutulmakta olan Tarih Cemiyeti’nin 4 ciltlik tarih kitaplarındaki yanlışları tenkidi ile, hiç kimsenin cesaret edemediği “İlmî” seviyedeki bir mücadele içine girmiştir.
Atsız Beğ’in ileri sürdüğü görüş; (Türk Tarihi)nin Kabile-Devlet esası üzerinden değil, fakat sülâle – devlet esası üzerinden ele alınmasıdır. Yâni, tamamıyla ilmî bir tezdir.
Böyle olmakla beraber; konu, siyasî yöne çevrilmiş; mücadele, derginin kapandığı 9. sayısıyla 16 Temmuz 1934 tarihine kadar sürmüştür.
Bu itibarla; Atsız Beğ’in, Türkçülük akımındaki mücadelelerini 1944 olaylarıyla başlatmak doğru değildir.
ooo
Atsız Beğ; giriştiği bu mücadelelerindeki kararlılık ve azmini, Orhun’un 3. sayısının 54. sahifesinde metni yanda, başlığını koymadığı; fakat, o mânidar şiiri ile daha başından belirtmiştir.
Hoca; bu şiirinde, mukadderatının kendisine çizdiği yolun çetinliğini bilmesine rağmen, onu aşmadaki cesaret ve azminin tescilini yapmıştır. Bu tescil; ömrünün sonuna kadar da, düsturu olmuştur.
O; ömrünü savaş meydanlarında geçirmiş bir Ülkü Eri’dir.
Bu uğurda; katlandığı onca eza ve cefalara, haksızlıklara karşı; metanet, cesaret ve celâletin timsali olmuştur.
Ölümü; kendisinin çok beğendiği ve imrendiği Gök Türk kahramanı Kür Şad’ın ruhunu şâd etmiştir.
Nur içinde yatsın!.. Mekânı, Kür Şad’ın otağı olsun!..
